برخی مدیران در شیوه مدیریت سمی خود در واقع، افراد زیر دستشان را  تضعیف می کنند و به آنها آسیبهای روحی و روانی می رسانند. رفتارهای مکرر و ویرانگر آن‌ها باعث می‌شود که کارمندان اعتماد به نفس خود را از دست بدهند و در نتیجه، از کار جدا شوند، احساس تعلق آنها را کاهش پیدا می‌کند و استقلال و هدف گیری از دایره ذهنی آنها دور می شود. 

اگر مایلید بدانید که چرا شیوه مدیریت شما به خوبی پاسخگو نیست و اگر کارکنان خود را خسته و ناامید و مضطرب یافتید، درپی نشانه هایی از مدیریت سمی باشید. پس این مقاله را حتماَ بخوانید. با ویژگیهایی که از مدیریت سمی بازگو می کنیم، غافلگیر خواهید شد! شاید شباهتی در خود یافتید و این منجر به ایجاد تغییرات و دگرگونی هایی در سبک مدیریتی شما و بهبود وضعیت کسب‌وکار و سازمان شما شد.

شما به عنوان یک مدیر می توانید برای آشنایی بیشتر با حوزه مدیریت و استفاده از راهکارهای به روز و هدفمند مدیریتی، از مینی دوره رایگان MBA در صفحه دپارتمان مدیریت موسسه آموزش عالی که به طور آنلاین ارائه می شود، بهره مند شوید. همچنین اگر درباره کسب و کار خود  نیاز به مشاوره دارید، می توانید فرم زیر را پر کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.

مدیریت سمی منجر به خطرات روانی اجتماعی بسیاری می شود. استرس در محل کار و غیبت از کارها رایج‌ترین هستند، اما عواقب آن بسیار فراتر است. آنها عبارت‌اند از:

فرسودگی:

منجر به خستگی شدید، احساسات منفی نسبت به کار و از دست دادن کارایی می شود.

بی حوصلگی:

بی حوصلگی و از دست دادن حس حرفه ای منجر به خستگی در کار می شود و باعث می شود کارکنان احساس بی ارزشی کنند و این تمرکز آنها را مختل می‌کند.

ناامیدی:

شامل بی انگیزگی و عدم مشارکت در کار است که منجر به احساس بی فایده بودن و زوال روابط در محل کار می شود.

سندرم استکهلم:

نوعی اختلال روانی قوی که یک دلبستگی را به شیوه مدیریت سمی را در کارکنان ایجاد می کند و این حتی پس از تغییر سبک مدیریت، خصومت کارکنان را نسبت به سلسله مراتب ایجاد می‌کند.

در بخش اول این مقاله می خواهیم بدانیم مدیریت سمی چیست؟ بعد ویژگی‌های مدیران سمی و نشانه‌های ظهور آن را در سبک مدیریتی بیان کنیم و پس از بیان یک طبقه‌بندی چهارگانه از مدیران سمی، راهکارهایی را برای برخورد با مدیران سمی ارائه خواهیم کرد. با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.

 دوره MBA مشهد در موسسه آموزش عالی امین برای شما مدیران و صاحبان کسب و کار با آموزشهای کاربردی و به روزرسانی شده درباره مدیریت رفتارهای سازمانی همراه است. این دوره ها به صورت دوره آنلاین مدیریت MBA و دوره آنلاین مدیریت DBA نیز به منظوری دستیابی سریعتر و آسانتر به مدرک مدیریت ارائه می شوند. دوره  فرم زیر را کامل کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند:

مدیریت سمی چیست؟

مدیریت سمی را می توان به عنوان یک سبک مدیریتی تعریف کرد که انگیزه، اعتماد به نفس یا اثربخشی یک فرد را از طریق رفتاری خودخواهانه و نامناسب، سرزنش‌های هرروزه یا سخنرانی های نامناسب از بین می برد.

ویژگی‌های آنها شرایط کاری روحیه‌ خراب ‌کن، تحقیرآمیز و بی‌ارزش‌کننده ایجاد می‌کند که می‌تواند عواقب روانی و جسمی شایان توجهی برای کارکنان داشته باشد.

 بیشتر سازمان ها پر از مدیران سمی هستند که محیط کار آنها را مانند مناطق جنگی جلوه می دهد. توانایی کارکنان برای برخورد با اینگونه مدیران در هر سازمان یا کسب‌وکاری به طور قابل توجهی بر حرفه آنها تأثیر می گذارد. داشتن توانایی تشخیص و درک رفتار سمی این مدیران برای محافظت از خود، برای کارکنان اهمیت بسیار دارد.

مدیران سمی بخشی از زندگی کاری شما هستند و میزان تأثیرگذاری مدیریت سمی بر روحیه کارکنان بستگی به مهارت هایی دارد که برای مقابله با آنها ایجاد می کنند.

مدیران سمی روحیه را از بین می برند، انرژی نیروی کار را منحرف می کنند و در همکاری و اشتراک اطلاعات اختلال ایجاد می کند. رفتار سمی این مدیران، فرهنگ هر سازمانی را خدشه‌دار می کند و کارکنان را از کار در آن آن محیط کاری بیزار می کند.

برای بهبود فرهنگ و عملکرد هر سازمان، مدیریت ارشد و منابع انسانی باید اقدامات لازم را برای یافتن راه حل و مهار آنها انجام دهند. در بخش بعدی با ویژگیهای مدیران سمی آشنا خواهیم شد.

یک مدیر واقعی رو نام ببری که با مدیریت سمی به سازمان خود آسیب زده است؟

جیمز دابلیو. هالتر، مدیر سابق شرکت جنرال موتورز، یکی از نمونه‌های معروف مدیران سمی است که به سازمان خود آسیب رسانده است. هالتر در سال 1992 به عنوان مدیر عامل جنرال موتورز منصوب شد. او فردی بسیار سلطه‌جو و کنترل‌گر بود و به کارمندان خود اجازه نمی‌داد که نظرات یا ایده‌های خود را بیان کنند. او همچنین نسبت به کارمندان خود بسیار انتقادی بود و هر اشتباهی را با لحنی توهین‌آمیز تذکر می‌داد.

رفتار سمی هالتر تأثیر منفی قابل‌توجهی بر عملکرد جنرال موتورز داشت. این شرکت با کاهش بهره‌وری، افزایش احتمال غیبت و ترک کار کارمندان، و کاهش رضایت شغلی کارکنان مواجه شد. در نتیجه، جنرال موتورز در رقابت با شرکت‌های خودروسازی ژاپنی مانند تویوتا و هوندا عقب افتاد.

در نهایت، هالتر در سال 2000 از سمت خود برکنار شد. او به دلیل مدیریت سمی خود و تأثیر منفی آن بر عملکرد جنرال موتورز مورد انتقاد قرار گرفت.

این مدیران با رفتار سمی خود باعث کاهش بهره‌وری، افزایش احتمال غیبت و ترک کار کارمندان، و کاهش رضایت شغلی کارکنان شده‌اند. در نتیجه، این شرکت‌ها با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند.

 در اینجا چند نمونه دیگر از مدیران سمی به زبان انگلیسی آورده شده است:

اسکات تامپسون، مدیر عامل سابق یاهو!

به دلیل قلدری و رفتار خشونت‌آمیزش شناخته شده بود. او در نهایت در سال 2012 از شرکت اخراج شد.
جف ایمل، مدیر عامل سابق جنرال الکتریک، به دلیل کمبود بینش و عدم انطباق با شرایط بازار در حال تغییر مورد انتقاد قرار گرفت. او در نهایت مجبور شد در سال 2017 از شرکت کناره‌گیری کند.

مارتین Shkreli، مدیر عامل سابق Turing Pharmaceuticals

در سال 2017 به اتهام کلاهبرداری در اوراق بهادار و توطئه برای کلاهبرداری در اوراق بهادار محکوم شد. او به هفت سال زندان محکوم شد.
جان لجر، مدیر عامل سابق T-Mobile، به دلیل سبک تهاجمی و مقابله‌جویانه‌اش شناخته شده بود. او در نهایت مجبور شد در سال 2020 از شرکت کناره‌گیری کند.

ایلون ماسک

مدیر عامل تسلا و اسپیس ایکس، به دلیل رفتار بی‌قاعده و تمایلش به بیان اظهارات بحث‌برانگیز مورد انتقاد قرار گرفته است. او همچنین متهم به بدرفتاری با کارمندان شده است.

اینها فقط چند نمونه از مدیران سمی هستند که به سازمان‌های خود آسیب رسانده‌اند. مدیریت سمی می‌تواند تأثیر ویرانگری بر روحیه، بهره‌وری و گردش کارمندان داشته باشد. مهم است که سازمان‌ها از نشانه‌های مدیریت سمی آگاه باشند و برای مقابله با آن اقدام کنند.

چگونه با مدیریت سمی مقابله کنیم؟

مدیریت سمی می‌تواند تأثیر مخربی بر روحیه، بهره‌وری و گردش کارمندان داشته باشد. اگر شما یک کارمند هستید که با مدیریت سمی مواجه هستید، باید با احتیاط عمل کنید.

در اینجا چند نکته برای مقابله با مدیریت سمی آورده شده است:

• با مدیر خود صحبت کنید. در ابتدا، سعی کنید با مدیر خود صحبت کنید و مشکل را حل کنید. این کار را می‌توانید به صورت خصوصی یا در حضور یک شاهد انجام دهید. در صحبت خود، از زبانی آرام و حرفه‌ای استفاده کنید و به طور مستقیم به رفتارهای سمی مدیر اشاره کنید. سعی کنید به دنبال راه‌حل‌هایی باشید که برای هر دو طرف قابل قبول باشد.
• با یک مدیر ارشد صحبت کنید. اگر صحبت با مدیر خود نتیجه نداد، می‌توانید با یک مدیر ارشد صحبت کنید. این کار را می‌توانید به صورت خصوصی یا در حضور یک شاهد انجام دهید. در صحبت خود، از زبانی آرام و حرفه‌ای استفاده کنید و به طور مستقیم به رفتارهای سمی مدیر اشاره کنید. همچنین می‌توانید از مدیر ارشد بخواهید که در حل مشکل شما کمک کند.
• از یک مشاور کمک بگیرید. اگر صحبت با مدیر خود یا یک مدیر ارشد نتیجه نداد، می‌توانید از یک مشاور کمک بگیرید. یک مشاور می‌تواند به شما کمک کند تا راه‌حل‌هایی برای مقابله با مدیریت سمی پیدا کنید.
• از شرکت خارج شوید. اگر همه راه‌حل‌های دیگر جواب نداد، ممکن است مجبور شوید از شرکت خارج شوید. این تصمیمی دشوار است، اما گاهی اوقات تنها راه برای محافظت از خود و سلامت روانی شماست.

در اینجا چند نکته برای مقابله با مدیریت سمی در محیط کار آورده شده است:

• به یاد داشته باشید که این رفتارها به شما مربوط نیست. رفتارهای سمی مدیر، بازتابی از شخصیت اوست و ارتباطی با شما ندارد.
• از خود مراقبت کنید. مدیریت سمی می‌تواند باعث استرس، اضطراب و فرسودگی شغلی شود. برای مراقبت از خود، به اندازه کافی بخوابید،
• ورزش کنید و رژیم غذایی سالم داشته باشید. همچنین، از حمایت دوستان و خانواده خود بهره‌مند شوید.
• به یاد داشته باشید که شما ارزشمند هستید. شما شایسته یک محیط کاری سالم و حمایت‌کننده هستید.

دوره های مدیریت موسسه آموزش عالی آزاد امین با 20سال پیشینه آموزش دورهای مدیریتی MBA و  DBA فرصتی عالی برای کسب این مهارت مدیریتی ارزشمند هستند. فرم زیر را پر کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیریرند.

ویژگیهای مدیران سمی

مدیران سمی کسانی هستند که با عملکرد و سبکهای مدیریتی نادرست، پیامدهای منفی و مخربی را برای تیم یا سازمان خود به بار می آورند. آنها از ویژگیهایی برخورداند که در زیر با آنها آشنا می شوید:

مدیریت ذره‌بینی

این ویژگی خاص مدیران سمی است. مدیران ذره‌بین، به جای اینکه هدفهای کارکنان یا اعضای تیم خود را تعیین کنند، تک تک کارها و جزء به جزء عملکرد آنها را زیر ذره بین خود می‌گیرند و کنترل می کنند. به ویژه در پروژه‌های نوآوری، فردی را استخدام می کنند، ولی از آنها می خواهند طبق میل و سلیقه آنها کار کنند.

این چطور امکان دارد؟ کارکنان باید از آزادی عمل و ایده برخوردار باشند و به جای این پیوسته زیر نظارت مدیر خود باشند، آزادانه نتایج خلاقیت خود را به نمایش بگذارند. مدیریت ذره‌بینی پیامدی جز تخریب عملکرد کارکنان ندارد.

تذکر جلوی دیگران

مدیران سمی ترجیح می دهند در گروه و جلوی کارکنان دیگر اشتباه و ایراد عملکرد کارکنان را تذکر و گوشزد کنند و این به غرور و عزت نفس آنها صدمه وارد می‌کند و منجر به کاهش رشد آن ازمان یا کسب و کار خواهد شد.

خرده‌گیری

مدیران سمی همیشه ایراد می گیرند. حتی اگر کارکنان کاری را درست انجاام دهند، این مدیران، باز ایراد کوچکی پیدا می کنند و جلوی دیگران آن را گوشزد می کند.این در حالی است که تلاشهای آنها ار نادیدیه می کیرند. این ممکن است ویژگی رفتاری بسیار از مدیران باشد. در این صورت باید به فکر باشید که چه واکنشی درباره این نوع عملکرد مدیریت سمی دالشته باشید.

بدون بازخوردهای سازنده

مدیران خوب از شما می خواهند که موفق شوید و این خواسته خوب انها به جای انتقاد و فریاد زدن در مقابل سایر کارمندان، با تمجید و بازخوردهای سازنده همراه است. اما در مدیریت سمی، عکس این شیوه مدیریت حکم‌فرماست و خبری از بازخوردهای سازنده نیست.

دستورالعملهای مبهم

مدیران سمی دستورات مبهمی می دهند و انتظار دارند کارکنان نیز ذهن او را بخوانند و عملکرد درستی داشته باشند. کارکنان باید زمان زیادی را صرف فکر کردن به آنچه او می‌خواست کنند و در نهایت هم ممکن است شکست بخورند.

انتظارات غیر واقعی

مدیران سمی مدیران خوب شما را در برابر یکسری اهداف غیر واقعی قرار می دهند، اما مدیران خوب، با انتظارات خوب و سازنده شما را به چالش می کشند. پیامد عملکرد مدیران سمی این است که رسیدن به اهداف آنها زمان بسیاری می برد و شما را با درسرهای بسیاری رویارو می کند.

انتقاد بی‌ادبانه

طوری که مدیران سمی، از عملکرد کارکنان خود انتقاد می کنند، اغلب بی‌ادبانه و توهین‌آمیز است. اگر این کار آنها جلوی دیگران هم باشد که دیگر باید خداحافظی کرد و آن شرک یا سازمان را ترک گفت!

مقایسه کارکنان

یکی دیگر از ویژگی های سمی اینگونه مدیران، نادیده گرفتن شما و بازی با شأن و آبروی شما در میان کارمندان است. تصور کنید رئیستان شما را با یک کارمند به شیوه ای بی ادبانه در مقابل دیگران مقایسه می‌کند. چه احساسی خواهید داشت؟ مراقب این ویژگی مدیران سمی باشید و خود را در این دام نیاندازید.

سوءاستفاده از وقت استراحت

برخی از مدیران سمی از شما می خواهند که حتی در در زمان استراحت یا در روزهای تعطیل نیز کار کنید. آنها دوست دارند حتی در روزهایی که در مرخصی به سر می برید یا حتی زمانی که بیمارید نیز کاری برای آنها انجام دهید.

علاقه به چاپلوسی

بعضی از مدیران هرگز پشت تیم خود نمی ایستند و حتی دوست دارند کارکنان زیردست خود را جلوی مافوق خود حسابی بکوبند و خراب کنند بلکه خود را خوب جلوه دهند.

این مدیران سمی عاشق بازی سیاسی کثیف خود یعنی خودشیفتگی و خنجر زدن به زیردستان خود هستند تا از نردبان ترفیع شغلی و پیشرفت در شرکت یا سازمان خود بالا بروند و خود را با پوشاندن اشتباهاتشان خوب جلوه دهند. بنابراین کسانی که برای چنین چاپلوسانی کار می‌کنند، در نهایت اخراج می‌شوند.

دزدی ایده

گاه ممکن است یکی از کارکنان ایده جدیدی مطرح کند و مدیر آن را رد کند. اما بعداً خود آن مدیر سمی، همان ایده را به مقامات عالی ارائه کند تا مورد تشویق قرار گیرد. شرکتهایی که به این شیوه رشد میکنند، سریع به اقتدار می رسند ولی صاحب ایده را از خود می رانند. در اینجور مواقع با داشتن چنین مدیرانی سمی‌ای، ناامید نشوید؛ فقط یک رئیس جدید بگیرید.

کمبود همدردی

برخی از آدمها به طور کلی در ابراز همدردی ناتوان هستند و حتی برای این کار تلاش هم نمی کنند. مدیران سمی از همین دست آدمها هستند و حس همدردی در آنها مرده است.

نداشتن یکپارچگی

مدیران سمی هرگز از فرهنگ و اخلاق کاری پیروی نمی کنند. تنها کاری که آنها انجام می دهند این است که قوانین را برای منافع و منافع شخصی خود زیر پا بگذارند.

نادیده گرفتن عملکرد کارکنان

این دقیقاً مخالف میکرومدیریت است. آنها در مورد کاری که شما در دفتر انجام می دهید، نگران نخواهند شد و اصلاً به آن علاقه ای نخواهند داشت و از کنترل و نظارت خبری نیست.

شخصیتی پیش‌بینی‌ناپذیر

این جور افراد مانند آفتاب پرست همواره شخصیت خود را تغییر می دهند و کاملا پیش‌بینی‌ناپذیر هستند و هرلحظه به یک رنگ درمی آیند.

مسخره کردن

حتی اگر شوخی لذت بخش باشد، شوخی کردن با کارکنان جلوی دیگران بی احترامی مطلق است. این یک وضعیت سمی مطلق است.

خرید مدرک مدیریت کاری امکان ناپذیر است ولی در مدرسه کسب‌و‌کار موسسه آموزش عالی آزاد امین فرصتی ویژه برای شماست تا با خرید مدرک MBA و خرید مدرک DBA، هم دانش افزایی کنید و هم از مدرکی معتبر و قانونی برخوردار شوید. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر حتما فرم زیر را پر کنید تا کارشناسان ما در زوترین زمان ممکن با شما تماس بگیرند.

نشانه‌های مدیران سمی

حالا که با ویژگی های مدیران سمی آشنا شدید، وقت آن است که از نشانه های مدیران سمی نیز آگاه شوید. مدیران خوب وجود دارند و مدیران نه چندان خوب هم وجود دارند. اما در حالی که برخی از مدیران ممکن است به‌‌هم ریخته، سرد و نچسب یا حتی کمی آزاردهنده باشند، این بدان معنا نیست که آنها سمی هستند.

پس چه چیزی درواقع نشانه ای از مدیریت سمی است؟ مدیران باید چه نشانه هایی از خود برزو دهند تا بدانید سمی هستند؟ در زیر به یکسری از این نشانه ها اشاره می کنیم:

گوش نمی کنند

وقتی با یک مدیر سمی سر و کار دارید، بازخورد، پیشنهادها و نگرانی های از سوی او درمورد خود نمی بینید. اینگونه بی توجهی های پیاپی از سوی مدیریت،نه تنها به تیم آنها، بلکه به کل شرکت آسیب می‌زند.

هیچ سازمانی نمی‌تواند بدون یادگیری افراد از یکدیگر پیشرفت کند. در غیر این صورت، همه ما همان کارهایی را انجام می دهیم که همیشه انجام داده ایم.

وقتی مدیری دارید که ارتباطگیری با کارکنان را بلد  نیست و به ایده ها و نظرات آنها گوش نمی دهد، رشدی هم در آن سازمان صورت نمی گیرد. مدیران سمی هنگامی که نمی توانند ارتباطی برقرار کنند، فرصت های ارزشمندی را برای یادگیری و ارائه ایده ها از دست می دهند و فکر می‌کنند، کار یا ایده های شما اهمیتی ندارد.

دقت و وسواس فکری زیادی دارند

در بعضی کسب‌و‌کارها کارکنان موظف‌اند هر روز یک صفحه گسترده را پر کنند که گزارش دقیق و با جزئیات عملکرد خود را در آن بنویسند. اگر روزی باشد که کمی کمتر از کارکنان دیگر بازدهی داشته باشند، مورد بازخواست مدیر خود قرار می گیرند.

مدیریت خرد یا ذره‌بینی می‌تواند کیفیت آزاردهنده‌ای برای هر مدیری باشد، اما همچنین یک نشانه رایج مدیریت سمی نیز هست. مدیریت خرد زمانی سمی می شود که مدیر نیاز دارد در هر چیزی که در حال انجام است، نظر و نظارت داشته باشد، حتی زمانی که کارکنان، توانایی و مسئولیت پذیری خود را ثابت کرده باشند. این درواقع یک مسئله عدم اعتماد است.

موجب رشد نمی‌شوند

زمانی که زیر نظر یک رئیس سمی کار می کنید، ممکن است شغلتان یکنواخت باشد. با سپری شدن زمان، هیچ مسئولیت یا کار جدیدی بر عهده نمی‌گیرید، کار شما شناخته نمی‌شود و ممکن است احساس خفگی و گیرکردن کنید.

گاه حتی زمانی که وظایف بیشتری را می خواهید نیز مخالفت می کنند. مدیران سمی انگیزه را از بین می برند. آنها آزادی عمل بسیار کمی را در نحوه انجام کاری که به آنها واگزار کرده اید، می دهند و از رشد کارکنان جلوگیری می کنند.

حس ناامنی به کارکنان می‌دهند

ایجاد شرایط برای ایمنی جسمی و روانی یک پایه اساسی برای تضمین سلامت و رفاه روانی در محل کار است. مدیران سمی حس تعلق و ارتباط شما با سازمان را کاهش می دهند. و به عبارت ساده تر: احساس امنیت نکردن برای صحبت کردن و نگرانی همیشگی در مورد امنیت شغلی، از نظر ذهنی بسیار آزاردهنده است.

بی‌اطمینانی و نشخوار فکری که مدیران سمی با خود به همراه می‌آورند، برای هر فردی در سمت دریافت‌کننده بسیار خسته‌کننده است.

انتظارت نامعقول از کارکنان دارند

زمانهایی هستند که کارکنان به این نتیجه میرسند که تیم از عملکرد عالی و خروجی ایدآلی برخوردار بوده اند. اما پس از اینکه آن را در جلسه ای با مدیر سمی گزارش می کنند، با این واکنش روبه رو می شوند:  شرکت‌های دیگر حتی خروجی بالاتری از ما دارند.

رئیس‌های سمی اغلب در مورد انتظارات خود انعطاف‌ناپذیر هستند و حجم کاری شدیدی را طلب می‌کنند. طبق گزارش جراح عمومی، این خواسته‌ها اضطراب و ترس کارکنان را افزایش می‌دهد و ممکن است هماهنگی بین کار و زندگی را که مؤلفه ای کلیدی برای کارکنان است، تضعیف کند.

می خواهند خودشان درجه یک باشند، نه تیمشان

این مدیران نگران گرد هم آوردن تیمی برای تصاحب قله های موفقیت و دستیابی به اهداف عالی سازمانی نیستند بلکه در فکر عملکرد فردی و دریافت آن پاداش سالانه هستند. مدیرانی با این طرز فکر همیشه فقط به خود و پیشفت فردی خود فکر می کنند می کنند و فقط به دستاوردهای خود و نحوه نگاهشان به مافوق خود اهمیت می دهند.

می خواهند کانون توجه باشند

در اینجا سناریویی را می بینید که بارها و بارها با آن رویارو شده اید: تیم شما محصول فوق‌العاده‌ای را تولید کرده و آن را به موقع عرضه می‌کند. مشتری از اینکه شرکت شما جدید چقدر در هزینه و زمان صرفه جویی می کند، هیجان زده و راضی است.

 سپس این اتفاق می افتد: مدیر تمام اعتبار کار را از آن خود می‌کند، بی‌توجه به اینکه این یک کار تیمی بوده است. بدون تمجید از تیم، هیچ جشنی برای موفقیت همه و بدون به رسمیت شناختن مشارکت اعضای تیم. این نوع از مدیران کانون توجه را به خود جلب می کند و وقتی این اتفاق بیفتد، از روحیه تیم به شدت کاسته می یابد.

اشتباه خود را نمی‌پذیرند

آیا تا به حال با یا برای مدیری کار کرده اید که همیشه حق با او بوده و شما همیشه اشتباه می کنید؟ آنها در قبول اشتباه مشکل دارند و سرزنش را به جان نمی خرند و هرگز به اشتباه خود اعتراف نمی کنند. آنها بیشتر به فکر حفظ شهرت و حفظ وجهه خود هستند. این یکی از نشانه های بسیار رایج میان مدیران سمی است.

دستورالعمل مشخصی ندارند

چنین مدیرانی، دستورالعملی را مثلا اول هفته مشخص می کنند و سه شنبه ان را تغییر می دهند و معمولاً به تیم نیز خبر تغییر دستورالاعمل را اعلام نمی کنند. اعضای تیم گیج و سردرگم می مانند که چه باید بکنند و در چه موقعیتی قرار دارند زیرا ارتباط آنها با مدیر اغلب مبهم و رمزآلود بوده است.

بسیار کنترلگر هستند

این همان شیوه سنتی مدیریت ذره‌بینی است. محیط کاری طاقت‌فرسا و خسته کننده است زیرا این مدیران می خواهن بر همه تصمیمگیری ها کنترل داشته باشند. همچنین از آنجایی که به تیم اعتماد ندارند، اختیاراتی را به آنها واگزار نمی کنند. در چنین محیطی، کار گروهی، خلاقیت ایده‌پردازی معنا ندارد، زیرا این مدیران سبک رهبری خودکامه دارند.

قلدرانه رفتار می کنند

اینگونه رفتارهای قلدرانه و پرخاشگرانه، حس امنیت را از کارکنان دور می کند و باعث می شود به جای اینکه بر تولید تمرکز کنند، مسیرشان به سوی حالت‌های دفاعی منحرف شود.

اگر شما مدیر هستید، با یافتن این نشانه ها در خود، فوری دست به کار شوید و تغییراتی را در شیوه مدیریت و نحوه رفتار خود با کارکنان ایجاد کنید. اگر هم به عنوان عضوی از یک تیم کار می کنید که این نشانه ها را در مدیر خود می بینید، در این مقاله راهکارهایی را برای برخود با مدیران سمی ارائه کرده ایم.

در دوره های مدیریتی امین، جدیدترین و حرفه‌ای‌ترین آموزش‌ها و مهارت‌های مدیریتی و رهبری، روش‌های مدیریت راهبردی، سیستم‌سازی و پرسونال‌برندینگ در اختیار مدیران سرشناس و حرفه‌ای کسب‌وکار قرار می‌گیرد.

چهار طبقه‌بندی مدیران سمی

مدیران سمی را از نظر اخلاقی و رفتاری و سبک مدیریت می توان به چهار گروه طبقه‌بندی کرد:

• خودشیفته
• پرخاشگر
• سفت و سخت
• آسیب‌دیده

 پشت این رفتارهای ناپسند، یکسری ویژگی‌های شخصیتی دشوار، اختلالات خلقی یا تکانشگری وجود دارد. منظور ما از ویژگی های شخصیتی، الگوهای پایدار درک، تفسیر و ارتباط با جهان و خود است.

مشکلات خلق و خو و تمرکز اغلب به مشکلات شخصیتی می انجامند. هنگامی که افراد به دلیل اضطراب، افسردگی، تروما، اختلال کمبود توجه، بیش فعالی یا یک محیط دشوار تحت فشار قرار می گیرند، هرگونه تمایل آنها به رفتار پرخاشگرانه، سفت و سخت یا خودشیفته تشدید می شود.

داشتن یک متخصص برای ارزیابی اینکه آیا مشکل اساساً به دلیل مشکلات شخصیتی است یا به دلیل مشکل خلق و خو و تمرکز بسیار مهم است، زیرا مشکلات خلق و تمرکز اغلب ممکن است به سرعت با درمان مناسب بهبود یابند .چهار طبقه‌بندی از مدیران سمی در زیر توضیح داده شده است که راه‌هایی برای مقابله و حتی تغییر رفتار آنها نیز پیشنهاد شده است.

مدیران خودشیفته

مدیران خودشیفته همیشه به فکر خودشان هستند و خودخواه و متکبر هستند. آنها کارهای دیگران را بی ارزش می کنند، نسبت به دیگران احساس همدلی ندارند و وجدان کمی دارند. افراد خودشیفته همچنین نسبت به هر چیزی که عزت نفس آنها را تهدید می کند، بسیار حساس هستند. چالش‌هایی که آن‌ها برای بزرگ‌نمایی از خود ایجاد می‌کند، می‌تواند به خشمی در میان کارکنان منجر شود که مدیریت آنها را زیر سؤال می برد.

آنها با همسالان و زیردستان، مغرورانه برخورد می کنند ولی ممکن است ناگهان در حضور مافوق تسلیم شوند. هنگامی که مافوق ترک می کند، باز به رویه خود ادامه می دهند. در ظاهر، مدیران خودشیفته با عزت نفس شکننده دست و پنجه نرم می کنند. آنها تلاش در پرکردن جای خالی عزت نفس و تقویت آن است.

مدیران خودشیفته دائماً به خود می‌بالند، آنها شبیه طاووس‌هایی هستند که با پرهای دم‌شان باز شده به اطراف می‌چرخند و خودنمایی می‌کنند. بنابراین، وقتی با مدیری سر و کار دارید که سفت و سخت یا پرخاشگر است، مهم است بدانید که خودشیفتگی یا سایر اختلالات در رفتار آنها نهفته است.

یک نوع خفیف‌تر از مدیران خودشیفته، آنهایی هستند که خودشیفتگی آموخته‌شده دارند. آنها ناامیدانه در تلاش برای پنهان کردن و محافظت از عزت نفس شکننده ناشی از دوران کودکی آشفته خود نیستند بلکه موفقیت آنها در برخی زمینه ها شهرت و ثروت کافی به همراه داشته است که از عواقب عادی رفتار متکبرانه و بدرفتاری با دیگران مصون مانده اند. علاوه بر این، به چاپلوسی و ستایش از سوی کارکنان هم علاقه ای ندارند. درواقع آنها اعتماد به نفس واقعی دارند.

کنار آمدن با مدیر خودشیفته برای اکثر مردم بسیار دشوار است. اما کارهایی وجود دارد که می توانید انجام دهید تا کمتر در برابر آنها آسیب‌پذیر شوید.

اگر مدیر خودشیفته دارید:

• از انتقادکردن از آنها بپرهیزید؛
• تحسین خود را نشان ندهید؛
• دستاوردها و جاه طلبی های خود را کم اهمیت جلوه دهید؛
• کار خود را مستند کنید؛
• چشمان خود را برای موقعیت های دیگر باز نگه دارید؛
• رفتار آنها را شخصی نگیرید.

مدیران پرخاشگر

عوامل مختلفی وجود دارد که می تواند منجر به رفتار پرخاشگرانه شود. مدیران بی رحم دنیا را به عنوان یک مسابقه‌ گاوهای وحشی می بینند که باید پای جان برای پیروزی تلاش کنند. از نظر آنها اگر شکارچی نباشید، طعمه می‌شوید. آنها خودشیفته هستند و فاقد همدلی و نگرانی برای رفاه دیگران.

آنها به نوعی از خوشیفتگی دچارند و از ایجاد ترس میان دیگران لذت می برد. این مدیران از کوره در رفته و تحریک پذیر می شوند و مشکلات پایداری در تعدیل شدت احساسات خود دارند.

مدیران سفت و سخت

مدیران سفت و سخت اصرار دارند که کارها را به شیوه خود انجام دهند. در زیر این اصرار عوامل مختلفی می تواند وجود داشته باشند. مدیران سفت سخت. آنها می ترسند اشتباه کنند. آنها در دنیایی از بایدها و نبایدها زندگی می کنند. دوری از اشتباه بر تصمیم گیری آنها غالب است.

این مدیران مستبد بر این باورند که سلسله مراتب سفت و سخت بهترین راه برای اداره سازمان ها است. مدیران پرخاشگر دائماً احساس می کنند که خودمختاری آنها دائماً در معرض تهدید است و برای دفاع از خود باید عقب نشینی کنند.

آنها نمی دانند که چگونه با این کار بر حقوق دیگران پا گذاشته اند. مدیران خودشیفته ای که سفت و سخت نیز هستند احساس می کنند که راهشان بهترین است و دلیلی برای گوش دادن به عقاید دیگران وجود ندارد.

مدیران آسیب‌دیده

بسیاری از مدیران، در یک زمان، از افسردگی، اختلال اضطراب، فرسودگی شغلی یا سوء مصرف الکل رنج می‌برند. بسیاری از آنها اختلال کمبود توجه دارند که هرگز تشخیص داده نشده است. هر یک از اینها می تواند به طور قابل توجهی عملکرد و توانایی هر فرد را برای کار مؤثر با دیگران مختل کند. ناتوانی در تشخیص و درمان این مشکلات رایج، میلیاردها دلار در سال برای کسب‌وکارها هزینۀ از دست دادن بهره‌وری را به همراه دارد.

علاوه بر آسیب رساندن به بهره وری، این مشکلات می توانند به طور قابل توجهی اختلالات شخصیتی مختلفی را که در بالا مورد بحث قرار گرفت، تشدید یا حتی شبیه سازی کنند. در این صورت، درمان مشکل می تواند منجر به بهبود سریع رفتار سمی شود.

دوره های مدیریت موسسه آموزش عالی آزاد امین با 20سال پیشینه آموزش دورهای مدیریتی MBA و  DBA فرصتی عالی برای کسب این مهارت مدیریتی ارزشمند هستند. فرم زیر را پر کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیریرند.

راهکارهایی برای برخورد با مدیران سمی

اگر در پی راهکارهایی برای برخورد با مدیران سمی خود هستید، این بخش مخصوص کارکنانی است که برخی از ویژگیها و نشانه های مدیران سمی را که در این مقاله گفتیم، در مدیر و محیط کار خود می‌بینند.

پس در اینجا می‌خواهیم راهکارهای مؤثری را برای برخورد با مدیران سمی به شما ارائه کنیم. می‌توان گفت که بیشتر کارمندان، شرکت ها را ترک نمی کنند، بلکه مدیران خود را ​​ترک می کنند. هر مدیری به طور مستقیم می تواند بر نحوه نگرش کارمند به شغل و میزان انگیزه آن‌ها تأثیرگذار باشد.

وقتی با یک مدیر سمی سر و کار دارید، ترک شرکت ممکن است گزینه مناسبی نباشد. تنها تصمیمی که بهتر اشت در این جور مواقع بگیرید، این است که خودتان به این رابطه آسیب‌بخش رسیدگی کنید و مراقب باشید که در محل کار باعث ایجاد شرایطی غم‌انگیز و ناراحت کننده نشوید. اما برخورد مؤثر با یک مدیر سمی گاهی اوقات گفتن کار چندان آسانی نیست و نیاز به زمان و تلاش بسیار دارد. برای کسانی با این شرایط ناگوار مواجه می شوند، 13 راهکار بالقوه برای مقابله با این مشکل را ارائه می‌کنیم که این وضعیت غم‌انگیز را بهبود ببخشد:

 به دنبال وضوح باشید

ما نمی توانیم مردم را تغییر دهیم، اما می توانیم خود را تغییر دهیم. زمانی که در محیطی سمی کار می‌کنید، مهم است که به دنبال وضوح و شفافیت در ارتباطات باشید. بکوشید دستورالعمل‌های واضح را با یک ایمیل دنبال کنید و همیشه روی سطوح هوش هیجانی خود کار کنید، جایی که محیط شما را مصرف نمی کند. همان تغییری باشید که می خواهید در یک محیط ببینید و این نشان دهنده شجاعت شماست.

کار خود را انجام دهید

تفکر راهبردی بسیار کمک خواهد کرد. مدیر سمی ممکن است بگوید که داده ها مهم نیستند و شما باید فقط آنچه می گویند، اجرا کنید. بدانید که سبک های مدیریتی متنوعی وجود دارد و سبک آنها بازتابی از شما نیست. یادگیری چیزی که کار نمی کند به همان اندازه مهم است که بدانید چه چیزی موثر است. همیشه آنچه برای مدیر سمی راست و درست است، واقعیت نیست. پس از منطق استفاده کنید و کار خود را انجام دهید.

نیت مثبت را در نظر بگیرید و بازخورد دهید

وقتی تشخیص دادید که ناامنی هسته اصلی رفتارهای ضعیف است، می توانید قدرت تغییر دیدگاه را پیدا کنید. همیشه نیت مثبت داشته باشید و از هوش عاطفی خود برای گفتگو استفاده کنید. شاید آنها نمی دانند که چگونه اعمال آنها بر شما تأثیر می گذارد؟ موضوع را با وضوح و بدون احساس مطرح کنید. به یاد داشته باشید که کنترل مستقیمی بر نحوه واکنش خود دارید. سعی کنید کشمکشهای خود را با مدیرتان کمتر کنید و با او به تفاهم برسید.

سعی کنید یک مکالمه صادقانه داشته باشید. مدیران سمی هرگز برای کار کردن عالی نیستند. اما ابتدا مهم است که با مدیر خود گفتگوی صریح داشته باشید. از مدیر خود وقتی برای گفتگو درخواست کنید و توضیح دهید که چه احساسی دارید و اقداماتی که بر عملکرد و روحیه شما تأثیر گذاشته است را به زبان بیاورید. نتیجه این گفتگو به شما کمک می کند تا تعیین کنید که آیا می خواهید رویکرد فعلی کار را ادامه دهید یا خیر.

 با ارزیابی ارزش های خود شروع کنید

یکی از تاکتیک‌های مؤثر برای مدیریت یک رهبر سمی، ارزیابی ارزش‌های شخصی خود است. ما نمی توانیم نحوه ظاهر شدن دیگران را کنترل کنیم. با این حال شما بر نحوه ظاهر شدن خود کنترل دارید، جایی که تمرکز شما باید باشد. سوال زیر را از خود بپرسید: “آیا با ارزش های شخصی خود هماهنگ هستید و به طور کلی چه چیزی به دست می آورید؟” آگاهانه از هدف و مأموریت خود برای زندگی خود آگاه باشید.

شریک قابل اعتماد شوید

رهبران سمی اغلب بر اساس احساس ترس عمل می کنند و مهارت های ارتباطی ضعیفی از خود نشان می دهند. با تبدیل شدن به یک شریک مورد اعتماد، به آرام کردن ترس آنها کمک کنید. یک شریک قابل اعتماد قوی به طور فعالانه اطلاعات مهم را در میان می‌گذارد، تمرکز خود را روی کارهای برجسته حفظ می‌کند و آگاهانه تصمیم می‌گیرد که درگیر شایعات یا نمایشنامه نشود

کمک کنید، نه قضاوت

به این نگاه کنید که چگونه می‌توانید نتایج را به ارمغان بیاورید، و دیگران را به تمرکز بر آنچه که می‌توانید به خوبی تحت تأثیر قرار دهید، هدایت کنید. طرز فکر خود را به سمت مثبت‌گرایی تغییر دهید، چگونه می توانید کمک کنید. اگر کل تیم با موفقیت ذهنیت خود را تغییر دهند، مدیر سمی مخاطبی برای این رفتارهای خود نخواهد داشت.

آن را شخصی نگیرید

برای زنده ماندن در محل کار با یک مدیر سمی، یک راهکار این است که نظرات مدیر را شخصی نگیرید. تمام تلاش خود را بکنید تا یاد بگیرید و بپذیرید که سمی بودن رفتارهای مدیرتان مشکل آنهاست، نه شما. اگر هدف شما پیشرفت است، با نشان دادن ارزش خود به سایر مدیران سازمان، راه هایی برای پیمودن پله های ترقی پیدا کنید.

 واکنش های خود را کنترل کنید

تنها چیزی که می توانید کنترل کنید خودتان هستید. یکی از راه‌های مدیریت یک مدیر سمی با اوضاعی ناراحت کننده، کنترل واکنش‌های خود است. شما با هر چیزی که آنها می گویند یا انجام می دهند موافق نخواهید بود، پس صادقانه بگویید که مجبور نیستید. فرقی نمی‌کند که پاسخ شما موافق یا مخالف باشد. اگر حرفه‌ای، محترمانه و مثبت واکنش نشان دهید، این باعث کاهش میزان سمی بودن می‌شود.

حد و مرز تعیین کنید

شما نمی توانید کارهای دیگران را کنترل کنید، اما می توانید انتخاب کنید که چگونه به دیگران پاسخ دهید. سعی کنید رابطه خود را کاملا حرفه ای نگه دارید، فقط در صورت لزوم با هم تعامل داشته باشید و انتظارات خود را برای هر تعامل مدیریت کنید.

اگر وضعیت به شدت سمی است و نمی توانید کار خود را انجام دهید یا سلامتی خود را حفظ کنید، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که به دنبال فرصتی جدید باشید  و در عین حال، حد و مرز خود را نیز حفظ کنید.

 تا حد امکان از آنها دوری کنید

این امر خلاف واقع است، زیرا ما دوست داریم درگیری های خود را با تغییر شیوه تعامل خود حل کنیم. اگر بتوانید تعاملات خود را با آنها به حد ضروری محدود کنید، ممکن است متوجه شوید که می توانید کمی بیشتر آنها را تحمل کنید. این همچنین شما را وادار می کند که به دنبال مسیر دیگری باشید و فقط روی کارهایی که واقعاً مهم هستند تمرکز کنید.

 سند و مدرک داشته باشید

وقتی با مدیری سمی کار می کنید، روی انجام یک کار شگفت انگیز متمرکز بمانید و از کارتان سند و مدرک داشته باشید. همیشه سعی کنید انتظارات و درخواستهای مدیر خود را از طریق نوشتاری اجرا کنید.

برای اینکه بتوانید درستی تصمیم‌ها و پیشنهادهای خود را ثابت کنید، از داده ها و شواهد لازم استفاده کنید و برای کار خود سند و مدرک داشته باشید. اگر موقعیت سمی را پرتنش و مضطرب یافتید، شاید بهتر باشد که روی پروژه هایی که در دست اقدام دارید دقت و تمرکز بیشتری بگذارید و گزارش های کار خود را به صورت کتبی به مدیر خود ارائه دهید.

نتیجه‌گیری

به طور کلی مدیران سمی می توانند به طور شایان توجهی بر کاهش بهره وری و روحیه تیم های خود تأثیر بگذارند. هم اعضای تیم و هم مدیران باید نشانه های رفتار مضر و سمی را بشناسند و اقداماتی را برای رسیدگی به این موضوع انجام دهند، زیرا محل کار سمی می تواند تأثیر قابل توجهی بر روحیه و بهره وری کارکنان داشته باشد. کارکنانی که در چنین محیطی کار می کنند بیشتر از روحیه پایین، فرسودگی شغلی و کاهش سطح بهره وری رنج می برند. یک محیط کاری منفی می تواند منجر به افزایش میزان غیبت و ترک کار شود.

موسسه آموزش عالی آزاد امین با سابقه 20 ساله در زمینه پرورش توانایی های مدیران و صاحبان کسب و کار، اقدام به برگزاری دوره مدیریت پروژه کرده است. شما عزیزان می‌توانید با پر کردن فرم زیر، از یک جلسه مشاوره رایگان با کارشناسان ما بهره‌مند شوید و تمام سوالات خود را از ما بپرسید.

منابع

https://www.linkedin.com/pulse/7-things-toxic-managers-do-disengage-workers-destroy-morale-marcel/

https://iveybusinessjournal.com/publication/the-tyranny-of-toxic-managers

https://www.themuse.com/advice/toxic-boss-signs-how-to-deal

https://www.coachhub.com/blog/what-is-toxic-management/#how-to-recognize-a-toxic-manager?

https://www.forbes.com/sites/forbeshumanresourcescouncil/2019/12/26/13-effective-tactics-for-dealing-with-a-toxic-boss/

https://www.adameshandbook.com/lifestyle/toxic-manager-traits/